Yoga kadert in een religieus wereldbeeld, dat door de eeuwen heen het verre oosten heeft gemodelleerd tot wat het nu is. Willen we een maatschappij die evolueert in die richting? En willen wij als persoon gaan lijken op de boeddhist of de hindoe? Want wanneer je consequent de ingeslagen weg verder zet, kom je terecht in een andere wereld. Je verlaat een universum, uitgedacht en tot stand gebracht door een God die verlangt naar omgang met de mens en die, omdat Hij ergens op deze aarde moest beginnen (1),  een volk uitkoos en eenmalig mens werd: Jezus die doorheen zijn dood en opstanding de mens bevrijdt van het kwaad en van de dood (2). 

Volg je het oosterse denken, dan geloof je niet in een lineaire wereld gekenmerkt door een voortschrijdende geschiedenis, en in een lineair leven met één geboorte en één dood. Er is niet langer sprake van een ontmoeting met een Persoon die in wezen liefde is (3) en die uitziet naar mensen die van Hem houden met heel hun hart en heel hun ziel, met heel hun verstand en heel hun kracht. Je mediteert, maar je houdt op met bidden, want aan de andere kant is er niemand die luistert. 

Die oosterse leer was attractief voor wie leefde in de voorbije millennia en te maken had met armoede en hard labeur, ziekte en vroegtijdige dood. Want er werd een oplossing aangeboden voor de pijn: het harde leven is een illusie waar je je van kan bevrijden. Niemand kan je daarbij helpen, behalve je leraar, maar dan slechts om de weg te wijzen die je alleen moet gaan. “Verstand op nul, blik op oneindig” - zo kan je het omschrijven - want door je persoonlijkheid te handhaven en te ontplooien, raak je verder verwijderd van het doel. Je moet dus ophouden met denken. Maar niet enkel het verstand moet op non-actief worden gezet, want ook de emoties, de zintuiglijke waarneming, het streven en het handelen... moeten uiteindelijk uitdoven. De persoonlijkheid moet via een lange weg van reïncarnaties verdwijnen in het goddelijke al - opgaan in een anoniem nirvana, dat letterlijk uitgeblust of onbeweeglijk betekent. Yoga die verdergaat dan lichaamsoefeningen, kan helpen om alles tot stilstand te brengen. En wie in dit leven stappen zet in de goede richting, staat bij een volgende incarnatie dichter bij het einddoel.  

De westerse mens gaat zelden zo ver mee. Maar de ik-gerichte houding wil hij overnemen: je bent alleen verantwoordelijk voor jezelf, en niet voor anderen. Je wordt dus niet opgeroepen om je talenten te ontplooien ten dienste van de naaste. Volgens de reïncarnatieleer moet je uiteindelijk tegenover niemand - geen mens, geen God - verantwoording afleggen. Je bent je eigen rechter, je bent je eigen redder met alle voor- en nadelen van dien.

Die visie biedt weinig hoop voor wie slecht gestart is in het leven en - als hij in India wordt geboren - in een lagere kaste zit. Evenmin voor wie zich onderweg serieus misdragen heeft. Het karma kent geen genade want ieder moet boeten voor zijn eigen zonden. Wat een contrast met Jezus die leert dat prostituees en afpersers - hoeren en tollenaars - zoveel meer kans maken op een eeuwig leven met God, dan de welgestelde hautaine intellectueel. Wie onderaan de maatschappelijke ladder staat, of wie versmaad wordt door zijn omgeving, erkent sneller zijn nood en is dus meer geneigd dat goddelijk geschenk te aanvaarden. (4)

(1) In de Boeken is voorzegd dat het tussen God en niet-Joodse volken in orde zou komen, wanneer zij op Hem zouden vertrouwen. God zei ooit tegen Abraham: ‘U zult voor alle volken een zegen zijn.’ Dat was goed nieuws! Ieder die net als Abraham op God vertrouwt, zal net als hij worden gezegend. (Galaten 3:8-9 HTB)

(2) Het belangrijkste van het goede nieuws dat ik heb ontvangen en u heb doorgegeven, is dit: Christus is voor onze zonden gestorven, zoals voorzegd is in de Boeken. Hij werd begraven en is op de derde dag weer levend gemaakt, wat ook in de Boeken stond. (1 Korintiërs 15:3-4 HTB)

(3) Door Mozes hebben we de wet gekregen, die ons leert wat God van ons vraagt. Door Jezus Christus zijn Gods liefde, vriendelijkheid, goedheid en waarheid naar ons toe gekomen. Niemand heeft ooit God gezien. Maar zijn Enige Zoon, die helemaal één met Hem is, heeft ons laten zien wie God is. (Johannes 1:17-18 BB)

(4) ... Tolontvangers en hoeren zullen vast en zeker eerder in het Koninkrijk van God komen dan u. Want Johannes de Doper heeft verteld hoe u het met God in orde kunt maken. Maar u hebt hem niet geloofd. Het waren juist de tolontvangers en hoeren die hem wél geloofden! ... (Matteüs 21:31-32 HTB)

Ga naar deel (7)